Opstarten van een paardenhouderij 15/11/2013 2 min

In principe mag iedereen in België een zaak beginnen. De wet legt wel enkele voorwaarden en beperkingen op.

Handelsbekwaamheid en leeftijd

Minderjarigen en gerechtelijk- en wettelijk onbekwaam verklaarde personen zijn volgens de wet niet bekwaam om een eigen zaak te starten. U moet dus onder andere minstens 18 jaar zijn.

Burgerrechten

Om een bedrijf op te starten moet u beschikken over uw burgerrechten.

Nationaliteit of beroepskaart

• de Belgische nationaliteit bezitten, of
• behoren tot de Europese Economische ruimte (= Europese Unie, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein), of
• beschikken over een beroepskaart, of
• genieten van één van de uitzonderingen.

Onverenigbare beroepen

Bepaalde beroepen zijn onverenigbaar met dat van handelaar. Deze beperking geldt onder meer voor advocaten, notarissen, rechters en gerechtsdeurwaarders.

Faillissement

De rechtbank kan aan een failliet verklaarde handelaar het verbod opleggen om nog verder een handelsactiviteit uit te oefenen of om nog een mandaat in een vennootschap op te nemen.

Ondernemersvaardigheden -bedrijfsbeheer

Sinds 1 september 2018 is de wet gewijzigd waardoor je geen getuigschrift van bedrijfsbeheer meer moet voorleggen op voorwaarde dat de maatschappelijke zetel of domicilieadres van de onderneming gelegen is in het Vlaams gewest. Voor het Brussels Hoofdstedelijk en het Waals Gewest gelden volgende regels nog wel.

Je kan niet zomaar een handelsactiviteit beginnen zonder vooraf uw ondernemersvaardigheden (basiskennis bedrijfsbeheer) te bewijzen.

• getuigschrift basiskennis bedrijfsbeheer
• diploma hoger onderwijs
• getuigschrift versnelde cursus bedrijfsbeheer van minstens 128 uren over minstens 3 maanden
• gelijkwaardig verklaard buitenlands diploma/getuigschrift

Gezien hier vaak misverstanden rond bestaan, legt u best uw diploma voor aan uw ondernemingsloket.

Opgelet: Soms volstaat het dat iemand anders binnen het bedrijf zijn of haar ondernemingsvaardigheden kan bewijzen of wordt dit zelfs helemaal niet verwacht (bv. dierenarts). Bespreek ook dit met uw ondernemingsloket.

Vakbekwaamheid - beroepskennis

Voor sommige beroepen moet u niet alleen uw algemene kennis over bedrijfsbeheer maar ook uw specifieke vakbekwaamheid of beroepskennis bewijzen (diploma, ervaring,…). Als uitbater van een pensionstal, manegehouder, hoefsmid, fokker of trainer is dit niet nodig. In de paardensector bestaan er in feite zeer weinig beroepen waarvoor de beroepskennis bewezen moet worden.

Indien u in een reeds bestaande onderneming stapt waar een vennoot aanwezig is die aan de voorwaarden voldoet en dus ook de nodige diploma’s heeft, moet u zelf niet meer aan de voorwaarden voldoen.

U bent mestbankaangifteplichtig van zodra:

• u 2 ha grond of meer exploiteert, of
• uw paarden 300 kg fosfaat of meer produceren, of
• u een oppervlakte groeimedium bewerkt gelijk aan ten minste 50 are.

Die laatste hypothese slaat niet op de paardenhouderij. Groeimedium is volgens de definitie van het Mestdecreet van 22 december 2006:

"materiaal in vaste of vloeibare vorm niet zijnde landbouwgrond dat wordt gebruikt of bestemd is om te worden gebruikt als voedingsbodem voor planten."

Van zodra u aan 300 kg. fosfaat komt, bent u dus mestbankaangifteplichtig. Voor de berekening van de fosfaatproductie wordt uitgegaan van een veronderstelde productie van:

• 30 voor paarden van meer dan 600 kg.
• 21 voor paarden van 200 tem 600 kg.
• 12 voor paarden van minder dan 200 kg.

» Klik hier voor meer informatie over het mestdecreet.

Ter uitvoering van het ‘milieuvergunningendecreet’ heeft de overheid een lijst opgemaakt van zogenaamde ‘hinderlijke activiteiten’. Het stallen van paardachtigen, trailers en vrachtwagens, de opslag van mest en de winning van grondwater komen hier bijvoorbeeld in voor.
Indien u een hinderlijke activiteit wil gaan uitvoeren moet u bij uw gemeente langsgaan om hiervoor een milieuvergunning aan te vragen.

Voor het stallen van paarden heeft u niet altijd een omgevingsvergunning - milieu nodig. U moet pas over een vergunning beschikken als u een welbepaald aantal paarden stalt. Dat aantal is afhankelijk van de zone waarin u gelegen bent (landbouwzone, woonzone,…). In woonzone heeft u bijvoorbeeld voor minder dan 5 stalplaatsen geen omgevingsvergunning - milieu nodig. In landelijk woongebied mag u tot 9, en in landbouwzone tot 19, paarden stallen zonder omgevingsvergunning - milieu.

Wie wil lesgeven zal, ongeacht het aantal paarden dat hij of zij houdt, een omgevingsvergunning - milieu klasse 2 moeten aanvragen. Iedere rijschool, manege, inrichting voor verhuur en africhting van paarden, en zelfs elk tornooi (voor ruiter-, draf-, ren- en mensport) moet beschikken over een omgevingsvergunning - milieu klasse 2.

» Klik hier voor een uitgebreid dossier over omgevingsvergunning - milieu voor de paardenhouderij.

Voor het ophalen van mest kan u een burenregeling treffen met een naburig landbouwer.

U kan ook beroep doen op professionele mestverwerkers zoals de firma Sterckx uit Roeselare die paardenmest aanwendt voor champignonsubstraatbereiding.

• In agrarisch gebied is voor een mestopslag met een opslagcapaciteit van minder dan 10 m³ geen milieuvergunning vereist (p. 13).
• De constructievoorwaarden van een opslagplaats voor paardenmest buiten de stal vindt u terug op pagina 12 van dezelfde brochure.
• Onder strikte voorwaarden kan mest opgeslagen worden op akkerland gedurende maximaal 3 maand (p. 13)

• Olivier Goedertier (diensthoofd): 09 244 86 00
• Stefan Van Gansbeke: 09 244 85 67

Aan de beperkte ruimte in Vlaanderen worden verschillende, vaak tegenstrijdige, eisen gesteld. Bedrijven willen uitbreidingsruimte en mensen hebben behoefte aan comfortabele woningen. Tegelijkertijd moet er ook voldoende open ruimte zijn voor landbouw en natuur. Al die wensen zijn op zichzelf waardevol, maar ze kunnen niet in elk concreet dossier worden verzoend.
Daarnaast kunnen nieuwe inplantingen en verbouwingen ook op het milieu wegen. Denk maar aan paardenmest, het afvalwater van een wasplaats, eventuele grondwaterwinning voor de irrigatie van een piste, de opslag van groenvoeders, ....

Indien u nieuwe gebouwen, verhardingen, pistes, stapmolens, enzovoort optrekt, heeft u een omgevingsvergunning - ruimtelijke ordening en omgevingsvergunning - milieu nodig. Als één van deze twee ontbreekt kunt u niet aan de slag gaan.

Om een omgevingsvergunning – ruimtelijke ordening aan te vragen, dient u zich te wenden tot uw gemeente. De gemeente zal vervolgens al naargelang de locatie en zone waarvoor u de aanvraag indient, adviezen moeten inwinnen bij bepaalde instanties. Deze adviezen worden meestal gevolgd maar de gemeente is dat niet steeds verplicht.

Enkele voorbeelden

• Ruimtelijke ordening: Alle zones/locaties | Bindend
• Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO): Agrarisch gebied | Niet-bindend
• …

De meeste paardenhouderijen vragen vergunningen aan in agrarisch gebied. Deze zone is enkel beschikbaar voor professionele landbouwbedrijven. Hoewel ADLO voor aanvragen tot verbouwingen enigszins meer soepele criteria vooropstelt, is men bij het beoordelen van aanvragen in landbouwzone zeer strikt.

Het is aan te bevelen u zeer goed te informeren alvorens een aanvraag in te dienen en een gezamenlijk overleg te plegen met de gemeente enerzijds en de advies verlenende organisaties anderzijds.

Op onze website is erg veel informatie beschikbaar over omgevingsvergunning – ruimtelijke ordening. Neem deze zeker door. De regelgeving is erg complex. U kan ons dan ook steeds contacteren met uw vragen.

» Klik hier voor meer informatie over stedenbouwkundige vergunningen voor de paardenhouderij

» Klik hier om ons te contacteren.

Alle, in België verblijvende, paardachtigen (paarden, ezels, pony's, zebra's, ...) dienen geïdentificeerd worden aan de hand van een:

• paspoort

• microchip

• mutatiedocument

• encodering in de centrale gegevensbank (Beheerd door de BCP)

Het volstaat dus niet dat uw paarden gechipt zijn en beschikken over een paspoort. De gegevens van de dieren moeten ook geregistreerd worden in de centrale gegevensbank. Het beheer van deze databank werd toevertrouwd aan de Belgische Confederatie van het Paard (BCP). Correct geïdentificeerde paarden beschikken daarenboven over een zogenaamd mutatiedocument. Indien één van deze zaken ontbreekt, is uw paard niet geïdentificeerd zoals voorgeschreven en riskeert u een proces verbaal.

Als pensionstalhouder moet u niet noodzakelijk in het bezit zijn van de originele equipas of het originele paspoort van elk paard dat bij u gestald wordt. U kan bijvoorbeeld een contract voorzien dat vermeldt waar het paspoort van de paardachtige zich bevindt en wie er de houder van is. Eventueel kan u ook een kopie van het paspoort bewaren in de pensionstal.

De verantwoordelijkheid om het paspoort van de paardachtige voor te leggen ligt bij de houder. Als die het document niet kan voorleggen, is hij/zij in fout. Een pensionstalhouder moet zich er wel van vergewissen dat de paardachtigen die bij hem/haar gestald worden, correct geïdentificeerd zijn.

Op onze website vindt u een volledige themapagina rond identificatie en voedselveiligheid.
» Klik hier voor meer info.

Alle bedrijven die in België actief zijn in de voedselketen dienen gekend, en dus geregistreerd, te zijn bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Voor de uitoefening van bepaalde activiteiten is daarenboven een toelating of een erkenning vereist.

Operatoren die welbepaalde activiteiten met eenhoevigen, zoals paarden en ezels, uitoefenen, worden beschouwd als een operator in de voedselketen en moeten zich in regel stellen. Zij dienen zich voorafgaandelijk aan het uitvoeren van deze activiteiten als operator bij het FAVV te laten registreren. Naargelang hun activiteiten dienen zij ook een aanvraag in te dienen voor een toelating/erkenning van de inrichting van waaruit deze activiteit wordt uitgevoerd.

Een overzicht van de hippische activiteiten waarvoor men zich moet laten registreren bij het FAVV, vindt u op de website van het agentschap.
» Klik hier voor de activiteitenlijst.

Kanttekening: Eén van activiteiten die onder de controle van het FAVV vallen is “Het houden van eenhoevigen met als doelstelling de productie van vlees”. Dit betekent niet dat iedereen die een paard laat slachten zich moet registreren. Iemand die paarden houdt om ze af te leveren aan een slachthuis, is duidelijk bezig met de activiteit “productie van vlees”. Iemand die ze niet om die reden houdt, maar elke maand of week aan de deur van het slachthuis staat, zal ook niet kunnen ontkennen dat deze doelstelling beoogd wordt.

Als u een rijpaard verkoopt aan iemand die ermee naar het slachthuis gaat , is enkel die laatste persoon (vb. handelaar) “actief in de voedselketen”. Let wel: Als de handelaar systematisch paarden aanvoert in het slachthuis die hij koopt bij dezelfde houder(s), zijn deze houders wel “actief”.

De wetgeving met betrekking tot deze registraties, erkenningen en toelatingen vindt u op de website van het FAVV.

Van zodra een activiteit met paarden op regelmatige basis inkomsten meebrengt wordt het fiscaal aangifteplichtig.

De vraag die zich stelt is of het gaat om een hobby of om een professionele activiteit. Dit is een feitenkwestie die geval per geval moet bekeken worden.

Er dient rekening mee gehouden te worden dat in de fiscale administratie niet noodzakelijk veel voeling met, en specifieke kennis van, de paardensector voorhanden is. Vandaar het belang uw dossier goed te onderbouwen.

Bijna alle activiteiten binnen de paardensector zijn onderworpen aan een btw van 21%. (bv. pensionverhuur, verkoop van niet-trekpaarden,…) Slechts in zeer uitzonderlijke gevallen kan een verlaagd tarief van 6% toegepast worden. Dit is een zeer ingewikkelde materie waarover u zich goed moet informeren.

Op onze website vindt u heel wat analyses, rechtspraak en rechtsleer over fiscaliteit en btw in de paardensector.

Het potentieel van de Vlaamse paardenwereld staat als een boom. Zowel op economisch vlak als op maatschappelijk en sportief gebied, heeft de hippische sector de laatste jaren heel wat verwezenlijkt.
Enthousiastelingen hebben het helaas niet altijd even gemakkelijk om hun doelen te bereiken. Daarom is de overheid bereid om zowel particulieren als professionelen, die er duurzaam op vooruit willen gaan, te ondersteunen.

Beginnende bedrijven zijn vaak vooral geïnteresseerd in subsidies voor de bouw van infrastructuur. Hier bestaan helaas weinig mogelijkheden voor. Paardenhouders die in landbouwzone gelegen zijn en landbouwactiviteiten uitoefenen (bv. fokkerij, africhting, hengstenhouderij, paardenmelkerij,...), kunnen in dit kader wel in aanmerking komen voor steun van het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) indien ze aan enkele strengen voorwaarden voldoen. Hierover vindt u een volledig dossier op onze website.

Er bestaan nog andere vormen van landbouwsteun waar de paardenbedrijven aanspraak op kunnen maken. Men komt bijvoorbeeld tussen als u opleidingen wil volgen, een zorgvrager aan wil nemen, om wil schakelen naar de biologische productiemethode, uw gronden ecologisch wil bewerken, …

Daarnaast bestaan er natuurlijk ook heel wat subsidies voor bedrijven die buiten de landbouwsector vallen.

Op onze website ontdekt u een groot aantal verschillende steunmaatregelen waarvoor bedrijven, organisaties, projecten,… in de Vlaamse paardenwereld mogelijks in aanmerking kunnen komen.
Over VLIF-steun, bedrijfstoeslag (landbouw) en de ondersteuning van Flanders Investment and Trade (internationale handel), kan u gedetailleerde dossiers downloaden.
Daarnaast vindt u een overzicht van zeer diverse subsidies en steunmaatregelen die aan bepaalde aspecten van de hippische sector raken. Dit laatste overzicht dateert ondertussen van 2009. Maak dus gebruik van de vermelde contactadressen om de meest recente info op te vragen. U kan hiervoor natuurlijk ook steeds bij ons terecht.
» Klik hier om naar het thema “overheidssteun” te gaan.
» Klik hier om ons te contacteren.

Tips

Bezoek de subsidiedatabank van het Agentschap Innoveren & Ondernemen
Indien u op zoek bent naar ondersteuning in het kader van professionele activiteiten. Ook in de brochure “Mijn eigen zaak starten met kennis van zaken” opgesteld door het agentschap, krijgt u een overzicht van subsidies voor beginnende ondernemers.

» Klik hier om de subsidiedatabank te bezoeken.

» Klik hier om de brochure te downloaden.

Neem zeker contact op met uw gemeente en provincie.
Deze instanties zijn niet enkel bevoegd voor het verdelen van verschillende subsidies. Ze kunnen u ook vaak meer informatie verschaffen over de andere bestaande mogelijkheden.

Opgepast met het combineren van verschillende maatregelen.
Indien u voor één en dezelfde activiteit of investering bij verschillende instanties steun verkrijgt, is het mogelijk dat één of meerdere van deze regelingen zullen vervallen.

Opgelet voor ondernemingen die paardenboxen verhuren: Zorg dat deze activiteit voorzien is in het maatschappelijke doel en neem een inschrijving in de kruispuntbank van ondernemingen onder rubriek “93.11 exploitatie van sportaccomodaties” en/of code "96.09501 pensions voor huisdieren".

Een onderneming kan enkel een vordering tot betaling instellen wanneer die gebaseerd is op een activiteit waarvoor de onderneming op de datum van de inleiding van de vordering ingeschreven is in de Kruispuntbank van Ondernemingen.

Wanneer dat niet het geval is, dan zal de rechtbank de vordering onontvankelijk verklaren.

Hiermee wordt zowel oneerlijke concurrentie als zwartwerk bestreden.

Verzekeringen

Bepaalde verzekeringen zijn verplicht (bijvoorbeeld de auto­verzekering), over andere verzekeringen kunt u vrij beslissen deze al dan niet af te sluiten.
Leg uw verzekeringsmakelaar of verzekeraar uw concrete situatie voor om na te gaan welke verzekering u nodig heeft. Indien gewenst, kan u dan bij de concurrentie de prijzen vergelijken. Niet alleen de prijzen, maar ook de geleverde dekkingen, verschillen van maatschappij tot maatschappij. Dit zal u dus concreet moeten gaan bekijken in functie van wat u nodig heeft of wenst.

» Klik hier voor meer informatie over verzekeringen op deze website.

Sociale zekerheid

Als zelfstandige (al dan niet in bijberoep) zal u zich desgevallend dienen aan te sluiten bij een sociale kas en sociale bijdragen moeten betalen als zelfstandige.