Paardenpunt Vlaanderen

Recent werd de hippische pers uitgenodigd op het kabinet van minister-president Kris Peeters.
Daar lichtte hij het paardenbeleid voor de komende periode toe.

Hier vind je de tekst die ter gelegenheid van de persmeeting verspreid werd.

PERSMEDEDELING VAN HET KABINET VAN DE VLAAMSE MINISTER-PRESIDENT KRIS PEETERS EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW EN PLATTELANDSBELEID - 6 februari 2012

In 2008 heeft minister voor plattelandsbeleid Kris Peeters het initiatief genomen om aan de hand van 7 dialoogdagen de pijnpunten, maar ook de mogelijkheden van de paardensector in kaart te brengen. Dit resulteerde in het Vlaams Actieplan voor Paardenhouderij, met niet minder dan 16 acties, waaronder de oprichting in 2009 van het Vlaams Paardenloket, dat intussen in de paardensector een begrip is geworden. Het voorbije jaar werd gefocust op de campagnes

“Hou jezelf in toom”,
De veiligheidscampagne “Paard op de baan? kalm aan!”,
"De vijf geboden bij de aankoop van een paard", de oprichting van de “Stichting voor paarden in nood”.

Daarnaast zit het aantal vragen en antwoorden in stijgende lijn (1187 in 2011, tegenover 947 in 2010), wordt de website druk geconsulteerd (met tussen de 5.747 en 8.416 unieke websitebezoeken per maand) en is het Paardenloket jaarlijks aanwezig op diverse beurzen. Uit een tevredenheids- en bekendheidsonderzoek blijkt de positieve waardering voor het geleverde werk, dat ook de komende jaren zal verder gezet worden. Dit alles toont aan dat de sector wel degelijk behoefte had en heeft aan een direct aanspreek- en informatiepunt.

De voorbije jaren werden een aantal punten van het actieplan uitgevoerd. Zo werd met ADLO een aangepast beoordelingskader voor bouwaanvragen voor paardenhouderij in landbouwzone uitgewerkt, en werd voorzien in de vrijstelling van stedenbouwkundige vergunning (onder strikte voorwaarden) om in landbouwzone schuilhokken te bouwen, evenals houten afsluitingen.

Andere acties zijn onderwerp van permanente opvolging. En intussen kwamen nieuwe pijnpunten aan de oppervlakte die een oplossing vragen.

ACTIEPUNTEN 2012

Dialoogdagen

In 2012 zullen – naar het beproefd recept uit het verleden – opnieuw dialoogdagen georganiseerd worden rond een aantal thema’s waar zich zowel knelpunten als opportuniteiten manifesteren:

promotie van onze Vlaamse sportpaarden
transport
kwaliteitsbevordering in pensionstallen en maneges

Dialoogdag 1: Promotie van Vlaamse sportpaarden

Naast onze veldrijders zijn de in Vlaanderen gefokte sportpaarden één van onze meest succesrijke sportbeoefenaars. Philippe Le Jeune kroonde zich op 9 oktober 2010 met Vigo d'Arsouilles tot wereldkampioen jumping (Kentucky). Hiermee volgde hij Jos Lansink op die in 2006 deze titel binnenhaalde (Aken). Het behalen van twee opeenvolgende individuele wereldkampioenschappen biedt opportuniteiten, die tot nog toe onvoldoende geëxploiteerd werden. Van de 121 deelnemende paarden aan het wereldkampioenschap jumping te Kentucky waren er maar liefst 23 BWP- en 8 Zangersheide geregistreerd. Het hoeft dan ook geen verder betoog dat onze jumpingpaarden een belangrijk exportproduct zijn. Sedert 2007 tot op heden staat de BWP-dekhengst Darco onafgebroken op nummer één in de dekhengstenranking van de World Breeding Federation for Sporthorses (WBFSH). Geen enkele andere hengst deed hem dat ooit voor. De laatste wereldbekermanche te Mechelen werd gewonnen door Copin van den Broy, een zoon van Darco – die intussen naar de Duitse topruiter Marcus Ehning verhuisde - en ook op de derde plaats stond een afstammeling van Darco.

De absolute toppaarden verkopen zichzelf. Echter, voor de categorie daaronder en ook voor jongere paarden wordt door mijn administratie en het Vlaams Paardenloket gewerkt aan een actief promotiebeleid voor de ondersteuning van de handel.

In eerste instantie zal op korte termijn een dialoogdag georganiseerd worden met de top van onze Vlaamse paardenhandelaren. Het doel is om van de sector zelf te horen waar de grootste moeilijkheden liggen bij de verkoop en de uitvoer van paarden binnen en buiten de Europese Unie en aan de hand hiervan een actieplan op te stellen.

Daarbij zullen ook de Vlaamse en federale administraties betrokken worden die van belang zijn voor de handel:

Binnen het Agentschap voor ondernemen kan Enterprise Europe Network (EEN) Vlaanderen de handelaren begeleiden bij:

het zoeken van partners voor commerciële samenwerking in het buitenland;
het zoeken naar strategische partners voor innovatie;
het vinden van hun weg in verschillende aspecten van de Europese regelgeving;
toegang tot Europese financiering voor projecten.

EEN zal dan ook gesprekspartner zijn bij deze dialoogdag. Net zoals VLAM en FIT.

Op deze dialoogdag zullen mogelijke initiatieven aan bod komen, zoals de uitbouw van een meertalige website ter promotie van de Vlaamse sportpaarden, aanmaak van promotiemateriaal (zoals promotiefilm, folders, …), aanwezigheid op buitenlandse beurzen en hippische evenementen, selectie van de meest interessante te benaderen landen, ontvangst en uitnodigen van buitenlandse delegaties, deelname aan handelsmissies, ondersteuning van veilingen, interactie met de media en het bedrijfsleven, activeren van het afsluiten van handelsprotocollen.

Op de dialoogdag zal bijzondere aandacht besteed worden aan twee belemmeringen voor het verhandelen van paarden uit Vlaanderen, enerzijds het probleem voor het bekomen van visa voor buitenlandse ruiters en sporttechnische paardenbegeleiders en anderzijds de problematiek van het toepassen van het verlaagd BTW-tarief in al de ons omringende landen:

Visa: een belangrijk knelpunt voor de handel

Een groot aantal buitenlandse ruiters – in het bijzonder van buiten de EU – resideert in Vlaanderen.

De centrale ligging van Vlaanderen in Europa, is een belangrijke troef voor topruiters van over de ganse wereld om zich in Vlaanderen te vestigen. Van hieruit kunnen ze vlot de voornaamste Europese hippische evenementen aandoen. De aanwezigheid van hooggekwalificeerd omkaderend personeel (dierenartsen, hoefsmeden, pistebouwers, …) en degelijke accommodatie, naast een groot reservoir aan toppaarden, maakt het plaatje compleet.

Het bekomen van een visum vormt voor deze ruiters een groot probleem. Zij kunnen een visum voor kort verblijf (maximum drie maand) bekomen voor deelname aan internationale wedstrijden. Er wordt gewerkt aan een wettelijke mogelijkheid om deze ruiters hier voor langere termijn te laten verblijven.

Er werd reeds een ontwerp van oplossing uitgewerkt, in overleg met de bevoegde federale administratie, de Vlaamse Liga Paardensport, de Koninklijke Belgische Ruitersportfederatie en de Fédération Equestre Internationale. De hierna beschreven gesuggereerde oplossingen konden door de regering in lopende zaken niet gefinaliseerd worden, doch dit dossier wordt thans opnieuw opgenomen.

Zowel beroepskaarten en arbeidskaarten werden als te regionaliseren materie opgenomen in het regeerakkoord, zodat dit waarschijnlijk in 2014 zal geregionaliseerd zijn.

Toepassing van het verlaagd BTW-tarief in de ons omringende landen vormt een concurrentieel nadeel voor de handel in Vlaamse sportpaarden

Vanuit de paardensector werd aan de vorige ministers van financiën herhaaldelijk verzocht ook in België het verlaagd BTW-tarief te hanteren voor de paardensector. Daarbij werd het argument aangehaald dat onze concurrentiepositie aangetast wordt doordat nogal wat EU-lidstaten, waaronder al onze buurlanden, voor de paardensector het verlaagd BTW-tarief toepassen. Op deze vraag werd nooit gunstig gereageerd.

Intussen is deze discussie achterhaald gezien Nederland bij arrest van 3 maart 2011 door het Hof van Justitie werd veroordeeld voor het onterecht veralgemeend gebruik van het verlaagd BTW-tarief voor de paardenhouderij. Ook Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Oostenrijk hanteren volgens de Commissie ten onrechte een verlaagd tarief voor de handel in paarden.
In Nederland werd een wet voorbereid waardoor het BTW tarief voor verkoop van paarden van 6 naar 19% BTW zou gaan op 1 januari 2012. Uitsluitend op de levering van paarden met het oog op slachting voor gebruik bij de bereiding van levensmiddelen zou het lage tarief van 6% btw van toepassing blijven. Op verzoek van de Tweede Kamer werd door de Nederlandse staatssecretaris van Financiën een brief gericht naar de Europese Commissie met betrekking tot de inwerkingtreding van deze wet om mogelijk concurrentieel nadeel voor Nederland te voorkomen. Gezien er geen reactie werd gegeven op deze wet werd de wetswijziging in Nederland niet van kracht op 1 januari 2012 .

De landen die ten onrechte een veralgemeend verlaagd BTW-tarief toepassen op de handel in paarden lijken weinig haast te maken om zich te conformeren aan de visie van de Commissie, zoals bevestigd door het Hof van Justitie.

Intussen ondergaat België wel degelijk concurrentieel nadeel ingevolge het veralgemeend gebruik van het verlaagd BTW-tarief voor de handel van paarden in ons concurrerende landen.

Minister Peeters heeft met zijn federale collega bevoegd voor Financiën Steven Vanackere contact genomen om dit aan te kaarten. Aan de bevoegde dienst van de administratie werd intussen de opdracht gegeven een stand van zaken op te maken over de situatie in onze buurlanden.

Met de uitspraak van het Hof van Justitie komt het er op aan om de concurrentiepositie van de Belgische paardensector te vrijwaren in die zin dat de lat spoedig overal op dezelfde – door de commissie gewenste – hoogte zou worden gelegd.

Dialoogdag 2: Transport

De reglementering betreffende transport van paarden is ver van eenvoudig. Een getuigschrift van vakbekwaamheid, vakbekwaamheid voor beroepschauffeurs van het goederenvervoer, technische keuring, keuring van uw voertuig bij de PCE van het FAVV, toelating als vervoerder, al dan niet commercieel transport, kort transport, lang transport, journaal, tachograaf, rittenkaart, gezondheidscertificaat, paspoort, rijbewijs B - E - C, maximaal toegelaten massa, …

De gewone paardenhouder ziet vaak het bos door de bomen niet meer en het is niet altijd eenvoudig te weten welke voorschriften inzake transport, wanneer voor wie van toepassing zijn. Op de website van het Vlaams Paardenloket wordt hierover informatie verstrekt en wie vragen heeft kan ook steeds bij hen terecht.

Het is de bedoeling in een dialoogdag met de sector en de betrokken administraties te zoeken naar vereenvoudiging en verduidelijking.

Voor de reglementering transport-verzamelcentra geldt de Verordening (EG) nr. 1/2005 van de Raad van 22 december 2004 inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten. De interpretatie van verordening 1/2005 is in de verschillende lidstaten zeer verschillend. Dit bemoeilijkt het internationaal transport van paarden gezien de regelgeving niet alleen van het land van bestemming maar ook van alle doorvoerlanden gerespecteerd moet worden. Er worden pogingen ondernomen en die zullen verder geactiveerd worden om de Benelux-interpretatie van de Transportverordening ook ingang te laten vinden in de andere lidstaten.

Dit zou het verkeer van paarden binnen de EU aanzienlijk faciliteren.

Dialoogdag 3: Kwaliteitsbevordering van maneges en pensionstallen

NAVEMA en Syntra benaderden het Paardenloket in 2011 met de vraag om hun vroegere kwaliteitslabel voor maneges en pensionstallen nieuw leven in te blazen. Het vroegere systeem, het uitdelen van een bepaald aantal sterren op basis van een locatiebezoek en gestandaardiseerde checklist, werd echter niet bij alle verenigingen onverdeeld positief geëvalueerd. Een bevraging van maneges wees daarnaast uit dat slechts de helft van hen geïnteresseerd was om weer deel te nemen.

Gezien de talrijke vragen die er komen met betrekking tot de kwaliteit van de maneges en pensionstallen, zal er eveneens met de uitbaters een dialoogdag georganiseerd worden om deze problematiek aan te pakken. De bedoeling is om te onderzoeken hoe de kwaliteit kan bevorderd worden. Het is belangrijk dat de gebruikers zicht hebben welke diensten de respectievelijke maneges en pensionstallen aanbieden. In 2012 zal het Vlaams Paardenloket daarom haar medewerking verlenen aan een nieuw project, dat zal uitgewerkt worden door de Vlaamse administratie, dat kwaliteitsbevordering bij maneges en pensionstallen wil ondersteunen. Een mogelijk resultaat is dat er een soort gids zal ontwikkeld worden (vgl. Guide Michelin voor de culinaire sector), waarin alle maneges en pensionstallen worden opgenomen met de faciliteiten die ze aanbieden.

Problematiek paardenverwaarlozing – "Stichting voor paarden in nood"

Dierenwelzijn is vooralsnog een federale materie die in de nabije toekomst overgeheveld zal worden naar Vlaanderen. In afwachting daarvan worden niettemin op Vlaams niveau initiatieven genomen om paardenleed te voorkomen en te remediëren.

Zo gaf het Vlaams Paardenloket de brochure “De vijf geboden bij de aankoop van een paard” uit om te sensibiliseren tegen ondoordachte aankopen.

Daarnaast werd de “Stichting voor paarden in nood” werd opgericht in 2011 als antwoord op een aantal schrijnende gevallen van paardenverwaarlozing. Hoewel het merendeel van de eigenaars weet dat een paard houden erg veel zorg en aandacht vraagt, kwamen door de jaren heen verschillende schrijnende gevallen van paardenverwaarlozing aan het licht. Zo ontving de FOD Volksgezondheid in 2010 over heel België heen 250 klachten over 238 paarden, 213 pony's en 19 ezels. Na inspectie werden 18 paarden, 11 pony's en 16 ezels ook daadwerkelijk in beslag genomen.

Op dit ogenblik behandelt de inspectie dierenwelzijn 4 gevallen van paardenwelzijn met telkens een 20-tal paarden die in erbarmelijke omstandigheden gehouden worden. De inspectie dierenwelzijn heeft zelf geen middelen om paarden op te vangen en is hiervoor aangewezen op asielen. Deze zitten evenwel overvol. Vandaar dat het Vlaams Paardenloket vorige week een oproep gelanceerd heeft om paarden te adopteren uit The Old Horses Lodge te Laarne, waar het merendeel van de in beslag genomen paarden opgevangen worden.

Als je bedenkt dat er per 1.2.2012 in de centrale gegevensbank 218.003 paarden geregistreerd staan, waarvan 157.366 in Vlaanderen, blijkt dat schrijnende wantoestanden - gelukkig maar – slechts een miniem deel van de paarden treft. Toch is er nood aan steun en voorlichting en elk geval van paardenverwaarlozing is er één te veel.

Het doel van de stichting is middelen te verzamelen voor de opvang van verwaarloosde in beslag genomen paarden. Dit gebeurt uitsluitend in asielen met vrijwilligerswerk en met eigen middelen van die asielen.

Om meer middelen te verzamelen voor de stichting, zal in 2012 door het Vlaams Paardenloket een online veiling georganiseerd worden tussen 2 maart en 22 april. Iedereen kan bieden op privélessen van topruiters zoals Ludo, Olivier en Nicola Philippaerts, Jos Lansink, Philippe Lejeune, Karin Donkers, Stefan Van Ingelgem, … Daarnaast wil het Vlaams Paardenloket voortaan ook de mogelijkheid bieden om publiciteit te plaatsen op de website van de “Stichting voor paarden in nood”. De opbrengst gaat volledig naar de stichting. Verder wordt er een commercieel aanbod uitgewerkt met verschillende mogelijkheden maar vanaf een welbepaald bedrag krijgt elke donateur sowieso een plaatsje op de website ter bedanking.

Men kan een bijdrage storten op de rekening "Stichting voor paarden in nood" 363-0877266-38 - IBAN BE24 3630 8772 6638. De beschikbare middelen worden integraal doorgestort aan erkende opvangcentra.

Jaagpaden

In het kader van het uitwerken van ruiter- en menpaden is er dialoog met de VLM en ANB. Om de mogelijkheden voor de ruiters en menners nog verder uit te breiden, werd vorig jaar door het Paardenloket een initiatief genomen om haar op de hoogte te stellen van jaagpaden die in aanmerking kunnen komen voor hippische recreatie. Al deze reacties, locaties, waterlopen… werden intussen geklasseerd, opgelijst en in kaart gebracht. In 2012 is een overleg gepland met de NV Waterwegen en Zeekaneel en de NV De Scheepvaart om de mogelijkheden te bekijken om zo een aantal jaagpaden extra toegankelijk te maken voor ruiters en/of menners. Ook de provincies en toeristische diensten worden hierbij betrokken.

Project paardenkracht

Het Belgisch Trekpaard heeft een roemrijk verleden en trok ooit letterlijk en figuurlijk onze economie. Op dit ogenblik komt het voorbestaan van dit ras met wereldfaam in het gedrang. Minister Peeters heeft vorig jaar dan ook steunmaatregelen uitgewerkt ter ondersteuning van de fokkerij van het Belgisch Trekpaard en het Vlaams Paard. Om het voortbestaan van deze roemrijke trekpaarden te vrijwaren, is het essentieel dat ze een bestemming krijgen. Steden en gemeenten kunnen het trekpaard inzetten als trekkracht voor huisvuilophaling en groenbeheer. Ook in natuur- en bosgebieden is een rol weggelegd voor het trekpaard bij begrazingsprojecten, het boomslepen en ecologisch maaien. Ter bevordering van het gebruik van de trekpaarden, wordt een project uitgewerkt (de bedoeling is dit te koppelen aan een sociaal tewerkstellingsproject).

Verder zetten en verfijnen van vroegere initiatieven

Het ABC van de Hippische Opleidingen: In 2011 bleek het ABC van de Hippische Opleidingen het populairste document op de website van vzw Vlaams Paardenloket. Reeds enkele jaren geeft het loket deze brochure uit waarin een overzicht wordt gegeven van alle erkende paardgerelateerde opleidingen in Vlaanderen. In 2012 wordt update voorzien.
Opleidings- en beroepsprofielen: Voortgaande op de planning van de SERV voor de uitwerking van beroepsprofielen zal vzw Vlaams Paardenloket in 2012 haar expertise kunnen verlenen bij de opstelling van enkele concrete beroepsfiches. Eens deze afgewerkt zijn, kan aangevangen worden met de uitwerking van opleidingsprofielen.
Hippisch toerisme in de kustgemeenten: metenkele kustgemeenten wordt verder gewerkt om grensoverschrijdende netwerken uit te bouwen. Vzw Vlaams Paardenloket zal daarom in 2012 verder werken aan een oplijsting van de verschillende gemeenten en hun specifieke regels.
Bestaande campagnes verder uitbouwen: In 2011 werden een aantal campagnes gelanceerd. In 2012 zal volop ingezet worden op de versteviging van de bestaande campagnes.
Paard op de baan? Kalm aan!: Deze campagne zou de komende jaren zo veel mogelijk in het straatbeeld moeten verschijnen. Dit zal het Vlaams Paardenloket trachten te realiseren via de gemeentes. Op deze manier kan een erg brede doelgroep bereikt worden. Via een sticker- en/of posterwedstrijd kunnen paardenliefhebbers aangespoord worden om het campagnebeeld in de kijker te zetten op een voor het brede publiek goed zichtbare plaats. Het Vlaams Paardenloket zal een brochure opstellen en verdelen rond paarden in het verkeer. Zowel de verplichting voor de ruiter/menner/begeleider als voor de andere weggebruikers zijn hierin terug te vinden. Er is een grote vraag naar reflecterende materialen/gadgets met de slogan. Ruiters en menners zouden deze willen dragen in het verkeer. De mogelijkheden hiertoe worden bekeken.
Hou jezelf in toom: In de toekomst zullen een aantal kleine deelcampagnes gevoerd worden rond één welbepaald aspect van de gedragswijzer. Het dragen van reflecterende materialen wanneer de zichtbaarheid beperkt is en het gebruik van de ruiterhelm kunnen hierin aan bod kunnen komen.
Vijf geboden bij aankoop van een paard: De brochure “de vijf geboden bij de aankoop van een paard” werd al zeer intensief verdeeld via hippische bladen, beurzen, dierenartsen, organisaties,… Toch blijft het de boodschap om de nieuwelingen in de paardenwereld te bereiken. Dit zijn bijvoorbeeld ouders van “paardengekke” kinderen die zelf geen ervaringen hebben in de sector, beginnelingen die les volgen op maneges, … Deze doelgroep is zelden aangesloten bij een organisatie, komt niet altijd met dierenartsen in contact, … Daarom wordt gezocht naar alternatieve methoden om deze mensen te bereiken. Er wordt een communicatieplan uitgewerkt waarbij onder meer ook de ruitersportzaken zullen betrokken alsook de manegehouders. Verder zou het Paardenloket graag in samenwerking met Jumping Mechelen, tijdens activiteiten waar veel kinderen met hun ouders aanwezig zijn (Amikadag) ouders sensibiliseren om niet onoverwogen over te gaan tot aankoop van een paard of pony voor hun kinderen. Daartoe werd reeds contact opgenomen met Jumping Mechelen.
Beurzen en evenementen: In 2012 zal vzw Vlaams Paardenloket met een beursstand aanwezig zijn op Flanders Horse Expo, Jumping Zangersheide, Jumping Mechelen en het nationaal ruitertornooi van LRV.

Paardenwedrennen

De Vlaamse Federatie Paardenwedrennen (VFP) werd door minister Peeters bij MB in 2009 erkend als vereniging voor de paardenfokkerij voor het bijhouden van de stamboeken van de rassen Belgische draver en Engels Volbloed. De VFP wenst echter ook dat een beheersovereenkomst wordt gesloten waardoor zij de bevoegdheid krijgen om o.m. controles uit te voeren op het koersverloop, het uitreiken van vergunningen voor de opening van een renbaan, het organiseren van paardenwedrennen, ... Dit was onderdeel van het decreet Denys, dat deels door het Grondwettelijk Hof werd vernietigd en uiteindelijk niet in werking is getreden.

Momenteel wordt gewerkt aan een nieuw initiatief om de VFP alsnog de mogelijkheid te geven om een aantal van deze taken uit te voeren.